تفاوت صندوق سرمایه گذاری مشترک و صندوق ETF چیست؟
آشنایی با تفاوت صندوق مشترک و صندوقهای ETF (یا همان صندوقهای قابل معامله در بورس) با توجه به شباهت زیاد آن‌ها به یکدیگر بسیار اهمیت دارد. دانستن تفاوت بین این دو صندوق به شما کمک می‌کند تا بتوانید بر اساس نیازها و اولویت‌هایتان گزینه مناسب‌تر را انتخاب کنید.
برای آن‌که با تفاوت صندوق مشترک و صندوق ETF و کارکرد هر یک از آن‌ها بیشتر آشنا شوید، تا انتهای مقاله حاضر همراه ما باشید. در این مقاله ابتدا به صورت جداگانه کارکرد و ویژگی‌های این دو صندوق را معرفی می‌کنیم و سپس آن‌ها را از جنبه‌های مختلف بررسی خواهیم کرد.
صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک صندوق‌هایی هستند که در آن‌ها دارایی سرمایه‌گذاران مختلف جمع‌آوری شده و سپس، با کمک متخصصان در بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری می‌شوند.
سبد سرمایه‌گذاری صندوق سرمایه گذاری مشترک شامل اوراق قرضه، ابزارهای بازار سرمایه (Money Market Instruments)، سهام یا ترکیبی از تمامی موارد ذکرشده است. در این صندوق‌ها، سرمایه‌گذار یکی از سهامداران شرکت محسوب می‌شود و سود و زیان او همانند سایر سهامداران است.
از جمله مهم‌ترین مزایای صندوقهای مشترک عبارت است از:
- نقدشوندگی بالا در سریع‌ترین زمان ممکن
- مدیریت حرفه‌ای و امکان بهره‌مندی از دانش متخصصان کارکشته
- کاهش ریسک سرمایه‌گذاری با متنوع‌سازی سبد سرمایه
- سهولت سرمایه‌گذاری
در ادامه پس از بررسی صندوق ETF، تفاوت صندوق های مشترک با صندوق های قابل معامله در بورس را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
صندوق سرمایه گذاری ETF چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
منظور از صندوق قابل معامله یا ETF، یک صندوق سرمایه‌گذاری است که در بورس معامله می‌شود. سهام و اوراق قرضه از جمله دارایی‌هایی هستند که در یک ETF نگهداری می‌شوند. این دارایی‌ها به مبلغی نزدیک به ارزش خالص دارایی اصلی در یک روز معاملاتی معاوضه می‌شوند. برخلاف صندوقهای مشترک، سرمایه‌گذاران ETF بخشی از سود را دریافت می‌کنند؛ یعنی سود پرداخت‌شده و سود به‌دست‌آمده.
صندوقهای ETF معمولا با هدف پوشش ریسک، ارزش‌گذاری نقدینگی و آربیتراژ (بهره‌گیری از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود) مورد استفاده قرار می‌گیرد. سهام صندوقهای ETF معمولا در بورس‌های عمومی معامله می‌شود؛ بنابراین سهام آن را به راحتی می‌توان همانند اوراق سهام خرید و فروش کرد یا انتقال داد.
بعضی از مهم‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها عبارت‌اند از:
- سرمایه‌گذاران در صورت تمایل حتی می‌توانند یک سهم هم خریداری کنند (چون صندوقهای ETF هیچ محدوده و حداقل خاصی برای سرمایه‌گذاری تعیین نکرده‌اند)
- امکان دسترسی به سهام مختلف در صنایع گوناگون را فراهم می‌کنند
- کارمزدی که هنگام خرید یا فروش ETF به کارگزار پرداخت می‌شود، همان پورسانتی است که برای سفارش معمولی پرداخت می‌شود
- در این صندوق‌ها معاملات به‌صورت بلادرنگ و آنی انجام می‌شوند
تفاوت صندوق مشترک و صندوق های قابل معامله در بورس چیست؟
علی‌رغم شباهت بسیار زیادی که بین صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و صندوقهای ETF وجود دارد، آن‌ها از بعضی جنبه‌ها با یکدیگر تفاوت دارند. در ادامه، به ۵ تفاوت صندوق های مشترک و صندوق های ETF اشاره کرده‌ایم:
۱. نحوه مدیریت
صندوقهای ETF و صندوقهای مشترک را می‌توان به‌صورت منفعل و غیر منفعل مدیریت کرد. با این حال، اغلب صندوقهای قابل معامله سرمایه‌گذاری‌های منفعلی هستند که نتیجه آن‌ها به عملکرد شاخصی خاص بستگی دارد و از سوی دیگر، اکثر صندوقهای مشترک به‌صورت حرفه‌ای و فعال توسط مدیران صندوق مدیریت می‌شوند.
۲. نحوه معامله
یکی دیگر از تفاوت‌های صندوقهای مشترک و ETF نحوه مدیریت آن‌هاست. صندوقهای ETF مانند سهام معامله می‌شوند، امکان خرید و فروش آن‌ها در بورس وجود دارد و قیمت آن‌ها در طول روز دارای نوسان است. در نتیجه، به احتمال زیاد قیمت خرید یک صندوق ETF با قیمت‌های پرداخت‌شده توسط سرمایه‌گذاران دیگر متفاوت خواهد بود. این در حالی است که سفارش‌های صندوق سرمایه‌گذاری مشترک یک بار در روز قیمت‌گذاری می‌شود و همه سرمایه‌گذاران در همان روز قیمت یکسانی را دریافت می‌کنند.
۳. حداقل سرمایه‌گذاری مورد نیاز
تفاوت صندوقهای مشترک و صندوقهای قابل معامله در بورس از نظر حداقل سرمایه‌گذاری مورد نیاز نیز قابل بحث است. از آن‌جایی که صندوقهای ETF مانند سهام معامله می‌شوند، به هیچ حداقلی برای سرمایه‌گذاری اولیه نیاز ندارند و سرمایه‌گذاران می‌توانند ETF را فقط به قیمت یک سهم، یعنی قیمت بازار (Market Price)، بخرند.
بر خلاف صندوق ETF، صندوقهای مشترک یک حداقل ثابتی برای سرمایه‌گذاری دارند که به قیمت سهام صندوق وابسته نیست. صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک را می‌توان به‌صورت سهام کسری یا مقادیر دلاری ثابت خریداری کرد.
۴. هزینه‌ها و کارمزد
سرمایه‌گذاری در صندوقهای ETF شامل هزینه‌های پنهان و غیر پنهان است. کمیسیون کارگزاری و بهای عملیاتی ارائه‌دهنده ETF هزینه‌های آشکار هستند. اما نباید از بهای اسپرد خرید و فروش و کسر و اضافه به NAV غفلت کنید. این هزینه‌ها از خرید یا فروش یک ETF در بازار با قیمتی متفاوت از ارزش دارایی اصلی ETF ناشی می‌شوند و معمولا از دید پنهان می‌مانند.
صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک را می‌توان بدون کمیسیون معاملاتی خریداری کرد، اما علاوه بر هزینه‌های عملیاتی، ممکن است هزینه‌های دیگری مانند بهای بازخرید زودهنگام را هم متحمل شوید.
۵. بهره‌وری و سودآوری
آخرین چیزی که برای تفاوت صندوقهای مشترک و صندوقهای ETF بررسی خواهیم کرد، میزان سودآوری آن‌ها برای سرمایه‌گذاران است. از آن‌جایی که ممکن است صندوقهای ETF گردش مالی کمتری داشته باشند، معمولا سود کمتری را برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند. در حالی که در یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، فروش اوراق بهادار می‌تواند باعث افزایش سرمایه سهامداران شود؛ حتی برای کسانی که شاید به‌طور کلی از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها ضرر غیر واقعی دیده باشند.
سخن پایانی
صندوقهای سرمایه‌گذاری مشترک و ETF از جمله محبوب‌ترین ابزارها برای سرمایه‌گذاری غیر مستقیم هستند. در نگاه اول، این صندوق‌ها شبیه به یکدیگر به نظر می‌رسند، اما در کنار شباهت‌های بسیارشان تفاوت‌هایی هم با یکدیگر دارند.
در این مقاله سعی کردیم تا تفاوت صندوقهای مشترک و صندوقهای ETF را مورد بررسی قرار دهیم و کارکرد و مزایای هریک از آن‌ها را به شما معرفی کردیم. امیدواریم که مطالعه این مطلب برایتان مفید بوده باشد.
نظر شما چیست؟ شما کدام‌یک از این نوع صندوق‌ها را برای سرمایه‌گذاری ترجیح می‌دهید؟ نظرات و تجربیات خودتان را از طریق بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید.