اثر توافق احتمالی بر روی بازار سرمایه
هیوا قادری، مدیر صندوق تمشک پاسخ می‌دهد
س: این روزها همه‌جا صحبت از توافق موقت احتمالی است، در مورد این توافق بیشتر توضیح می‌دهید و اینکه دقیقا چه ماهیتی دارد؟
ج: صحبت‌هایی که در حال انجام است در مورد یک توافق محدود است و از توافق برجام که در ۲۰۱۵ انجام شد، بسیار دور است و احتمالا در مقابل یک سری تعهدات در پرونده هسته‌ای، چندین معافیت تحریمی اتفاق می‌افتد.
س: آیا انتظار ورود سرمایه خارجی، انتظار بجایی هست؟
ج: در این مقطع، احتمال بعیدی است.
س: تاثیر این توافق احتمالی روی وضعیت دلار به چه شکل خواهد بود؟
ج: این تاثیر احتمالا به شکل بسته شدن سقف بالای قیمت دلار است. می‌شود انتظار داشت که برای حدود یک سال، دلار بالای ۶۰ هزار تومان نرود. اما احتمال اینکه قیمت دلار به زیر ۳۰ هزار تومان برسد بسیار بسیار بعید به‌نظر میرسد چون با مدل‌های اقتصادی همخوانی ندارد.
ثبات سیاسی، منجر می‌شود تا قیمت دلار به ارزش ذاتی آن که حدود ۴۰ هزار تومان است برسد اما برای کاهش به زیر این قیمت، سیاست‌های دیگری باید در کار باشد.
س: تحلیل‌هایی هم هست که معتقندند که در صورتی که دلارهای بلوکه شده آزاد شوند، اثرش را قبلا در پایه پولی گذاشته است و اثری روی قیمت دلار نخواهد داشت، در این مورد چه توضیحی وجود دارد؟
ج: این تحلیل از آنجا ناشی می‌شود که چون دولت قبلا به صورت استقراض از بانک مرکزی، بخش‌هایی از این پول را خرج کرده است و این مبالغ پس از آزادسازی، متعلق به بانک مرکزی است اما به‌هر حال، بانک مرکزی به عنوان بازارساز بازار دلار در صورت نقد بودن پول‌های مذکور، می‌تواند روی بازار تاثیرگذار باشد.
از طرفی هم با وجود ثابت ماندن عرضه دلار در بازار، بخشی از تقاضا برای دلار که در بازار اسکناس و حواله تاثیرگذار است، از محل منابع بلوکه شده تامین می‌شود و وارد بازار نمی‌شود و فشار تقاضا در داخل کاهش پیدا می‌کند.
در نتیجه به صورت ضمنی و غیرمستقیم، آزاد شدن این پول‌ها حتی اگر به صورت دلار هم نباشد، روی بازار دلار اثرگذار خواهد بود هرچند این تاثیر بزرگ نخواهد بود.
س: فرض کنیم قیمت دلار تا ارزش ذاتی آن پایین می‌آید، چه اثری روی بازار سرمایه خواهد داشت؟
دو تا بحث وجود دارد.
اول اینکه مقداری از ریسک‌های ما کم می‌شود که اثرش در کاهش ریسک احتمالا خیلی کم خواهد بود و به دنیال آن بازار شانس آن را دارد تا P/E بیشتری بگیرد.
اما از طرف دیگر برای یک یا دو سال می‌تواند قیمت دلار را ثابت نگه دارد. اگر این اتفاق بیفتد و قیمت دلار ثابت بماند، سود به‌دست آمده از سهم شرکت‌ها (EPS) ظرف این زمان، رشد نخواهد کرد و جذابیت هیجانی بازار کاهش پیدا می‌کند؛ اما از طرفی هم متعادل می‌ماند و بعید است که اثر بدی روی بازار داشته باشد.
در نهایت احتمالا بازار برای یک سال متعادل باقی می‌ماند.
س: اگر افراد، برنامه بلند مدت سرمایه‌گذاری داشته باشند، آیا این زمان، فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است؟
به نظرم، اگر اشخاص، دید میان مدت به معنای بیشتر از یک سال داشته باشند، زمان مناسبی برای خرید است اما اگر دید کوتاه مدت سه ماهه یا شش ماهه دارند، توصیه من این است که پله‌ای خرید کنند. پله‌ای خریدن کمک می‌کند که با گذشت زمان، فضای ابهام و تردید کمتر شود و مشخص شود که چه اتفاقی می‌افتد. در آن زمان تصمیم بهتری برای سرمایه‌گذاری می‌توان گرفت.
س: به نظر شما تاثیر توافق احتمالی روی صنایع به چه شکل خواهد بود؟
ج: تاثیر روی صنایع، به شکل جذب سرمایه‌گذاری خارجی نخواهد بود. اما از طرفی هزینه‌های تولید صنایع را کاهش می‌دهد و امکان اینکه طرح‌های توسعه که اجرای آنها متوقف شده بود، از سر گرفته شوند یا سرعت بیشتری بگیرند.
س: تا اینجا در مورد وضعیت دلار و صنایع صحبت کردم، در صندوق تمشک، طلا و زعفران هم داریم، تاثیر توافق احتمالی روی این صندوق‌ها به چه شکل خواهد بود؟
ج: سهم طلا و زعفران در حال حاضر در صندوق تمشک بسیار کم است. در مورد زعفران، تاثیری نخواهد بود. افزایش قیمت دلار روی قیمت زعفران، تاثیری نداشت، کاهش آن هم به احتمال زیاد تاثیری نخواهد داشت.
در طی روزهای گذشته، دلار، به اندازه کافی ریزش کرده است و ازآنجا که در حال حاضر سهم کمی در پرتفوی صندوق به طلا اختصاص داشته است، اثر منفی بیشتر در اثر طلا نخواهیم داشت.
در حال حاضر ما به عنوان سرمایه‌گذار در مدیریت صندوق تمشک، در حال رصد کردن چند فاکتور از جمله حباب سکه هستیم. زمانی که قیمت دلار، حباب سکه یا ترکیب این دو به سطوح مدنظر ما برسد، به‌صورت پله‌ای نسبت به افزایش طلا در پرتفوی، اقدام خواهیم کرد.
همان منابعی که ما در زمان حباب طلا و شناسایی سود این بازار، با فروش صندوق‌های طلا به‌دست آوردیم را می‌توانیم صرف خرید مجدد طلا با قیمت مناسب‌تر کنیم.
به‌طور کلی، با یک دید یک ساله، با خرید طلا هم‌زمان با کاهش ارزش آن، ریسک به ریوارد آن افزایش پیدا می‌کند.
س: توصیه شما به سرمایه‌گذاران به عنوان کسی که در بازار سرمایه‌گذاری می‌کند، چیست؟
ج: در بازار سرمایه امکان، معامله موارد مختلفی وجود دارد مثلا در بورس گواهی شرکت‌ها یعنی سهام شرکت‌ها، یا در بورس کالا، گواهی سکه و خارج از این بازار امکان خرید مسکن وجود دارد. حتی خرید ماشین در سال‌های اخیر برای سرمایه‌گذاری جذاب شده است.
از بین همه این روش‌های سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی، کمترین ریسک در این شرایط مربوط به بازار سرمایه است.
قیمت دلار در بازار بورس، ۳۷ هزار تومان محاسبه می‌شود که احتمالا در صورت ریزش قیمت دلار، این قیمت کف خواهد بود. و اگر از این عدد به بعد ریزش کند، اثر روانی بازار است. در نتیجه بازار سرمایه در کف بازار بسته شده است و همین ریسک آن را نسبت به بازارهای موازی کاهش می‌دهد.
حرف این نیست که بازار سرمایه از این بعد نخواهد ریخت. امکان ریزش وجود دارد اما نسبت به ریزش سایر بازارها محدود خواهد بود و برای سرمایه‌گذاری ترس نخواهد داشت. بازار به اندازه کافی اصلاح کرده است و از این به بعد هم اگر اصلاحی صورت بگیرد، جزیی خواهد بود.
حباب مسکن و خودرو بسیار زیاد است و اصلاح در این بازارها ممکن است بسیار دامنه‌دار باشد. در نتیجه کسانی که در این بازارها سرمایه‌گذاری کرده‌اند باید نگران باشند نه سرمایه‌گذاران بورس.