همه چیز در مورد صندوق سرمایه‌گذاری سهامی
در سال‌های اخیر افراد زیادی برای سرمایه‌گذاری به سمت بورس رفتند و در بازار پر تلاطم آن دست به خرید و فروش زدند. بسیاری نیز به فکر اصلاح روش سرمایه‌گذاری خود افتادند و تصمیم گرفتند در صندوق‌های سهامی سرمایه‌گذاری کنند و دیگر به طور مستقیم در بورس فعال نباشند.
سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که صندوق سهامی چیست و چه مزیت‌هایی دارد که افراد نه تنها خودشان، بلکه دیگران را نیز به آن دعوت می‌کنند. صندوق سهامی برای چه کسانی مناسب است و باید انتظار چه میزان ریسک را داشته باشیم. در این مقاله به تمامی این موارد خواهیم پرداخت.
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی چیست و چه انواعی دارد؟
صندوق سهامی در واقع سبدی است که دارایی آن ترکیبی از سهام چند شرکت پذیرفته شده در بورس است. هر صندوق یک امیدنامه و اساسنامه دارد که تمامی قوانین و نکات مربوط به صندوق سهامی از جمله فرآیند، سیاست‌های مدیریتی، ترکیب دارایی‌ها و … در آن ذکر شده است. بنابراین، پیش از آغاز سرمایه‌گذاری خود، بهتر است کارنامه صندوق در سال‌های قبل و میزان بازدهی آن را بررسی کنید. همچنین امیدنامه صندوق را با دقت بخوانید تا در آینده برای سرمایه شما مشکلی ایجاد نشود.
صندوق سهامی چطور کار می‌کند؟
همان‌طور که از نام آن پیداست، تمرکز این صندوق روی سهام است و تنها قسمت کمی از آن را اوراق درآمد ثابت مانند سپرده بانکی و اوراق مشارکت تشکیل می‌دهند. می‌توان چنین گفت که چیزی حدود ۷۵ تا ۹۰ درصد دارایی این صندوق را سهام تشکیل داده است.
مزیت این روش نسبت به بورس این است که اگر به صورت انفرادی قصد خرید و فروش سهام داشته باشید، به علت نداشتن دانش کافی، پیگیری نکردن اخبار و جزئیات منتشر شده برای هر سهام و از همه مهم‌تر کمبود زمان، ممکن است زیان بسیاری را متحمل شوید اما با صندوق‌های سرمایه‌گذاری میزان ریسک شما کاهش پیدا می‌کند.
صندوق‌های سهامی در دوران رونق بازار سرمایه عملکرد مطلوبی دارند، اما تضمینی برای دوران رکود برای آن‌ها وجود ندارد و احتمال ضرر نیز وجود دارد. در نظر داشته باشید که ممکن است صندوق سهامی شما در کوتاه مدت نزولی باشد. به‌طور کلی در بازه ۳ تا ۵ ساله، بازار سهام و صندوق‌های سهامی برای سرمایه‌گذاران خود سود خوبی نسبت به دیگر بازارها خواهند داشت پس باید دید بلندمدتی برای سرمایه‌گذاری داشته باشید.
انواع صندوق‌های سهامی
صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی در دو نوع ارائه می‌شود که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم؛
صندوق‌های سهامی قابل معامله (ETF):
صندوق سهامی ETF در تابلو معاملاتی قابل معامله است. شما می‌توانید وارد کارگزاری خود شوید و نماد صندوق مورد نظر خود را جستجو و واحد صندوق سهامی را خریداری کنید.
صندوق سهامی صدور و ابطالی:
این صندوق‌های سهامی را نمی‌توانید در تابلو خرید و فروش کنید و باید به وب‌سایت صندوق مورد نظر مراجعه کنید و اقدام به صدور و ابطال واحدها کنید.
صندوق سهامی برای چه افرادی مناسب است؟
همان‌طور که در بالا به آن اشاره شد، بیشتر واحدهای صندوق سهامی را سهام تشکیل می‌دهد درنتیجه میزان ریسک بالایی دارد و برای افرادی مناسب است که پذیرش ریسک بالاتری دارند. در عوض این ریسک، احتمال سود این صندوق نیز نسبت به سایر صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیشتر است. پس اگر فردی ریسک‌پذیر هستید و برای سرمایه‌گذاری دید بلند مدتی دارید، صندوق‌های سهامی برای شما گزینه مناسبی خواهد بود.
برای مثال سود صندوق سهامی سرو در چهار سال گذشته حدود ۱۲۲۶ درصد بوده است. به عبارتی یعنی اگر شما چهار سال پیش مبلغ ۱۰ میلیون تومان در این صندوق سرمایه‌گذاری کرده بودید، امسال دارایی شما ۱۳۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌بود.
به هرحال اگر شما جز این دسته افراد نیستید و ترجیح می‌دهید سرمایه‌گذاری شما ریسک کمتری داشته باشد (ارزیابی خود یا ریسک پروفایل قبل از سرمایه‌گذاری)، می‌توانید به سراغ صندوق‌های درآمد ثابت یا مختلط بروید. مانند صندوق درآمد ثابت افران و صندوق مختلط زیتون بازار سرمایه برای ریسک پروفایل‌های مختلف ابزار درآمدزایی دارد.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری ترنج
ترنج به عنوان یک شرکت مشاور سرمایه‌گذاری و دارا بودن انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سال‌هاست که به مشتریان خدمات مالی می‌دهد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی سرو و انار هم در دسته همین خدمات قرار دارد.
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی انار:
- صندوق انار توانسته است در تمام دوره‌های زمانی موفق به حفظ آلفای مثبت باشد؛
- پرتفوی چابکی دارد و سبدگردانی فعال این صندوق باعث شده است که از تمامی نوسانات بازار سود کسب کند؛
- در زمان انتشار این مقاله، در شش ماه گذشته منتهی به ۱۰ اردیبهشت، بازدهی صندوق انار ۱۱۱٪ است.
صندوق سرمایه‌گذاری سهامی سرو:
صندوق سرو به عنوان یک صندوق ETF در بلند مدت بازدهی بالایی دارد. برای مثال در شش ماه گذشته و منتهی به تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲، این صندوق ۱۰۷٪ بازدهی داشته است. این صندوق مدیریت ریسک بسیار دقیق و اصولی دارد و ترکیب پرتفوی شما یک ترکیب اصولی خواهد بود. نقدشوندگی بالا و بازارگردانی حرفه‌ای از دیگر مزیت‌های این صندوق است.
چگونه بهترین صندوق سهامی را انتخاب کنیم؟
قبل از آنکه به دنبال انتخاب بهترین صندوق سهامی برای انتخاب باشید، باید در ابتدا خودتان را ارزیابی کنید. باید از خود بپرسید که چه میزان ریسک را می‌توانید تحمل کنید؟ چه میزان سرمایه‌ای را قصد دارید وارد بازار مالی کنید؟ این میزان سرمایه چند درصد دارایی شما را شامل می‌شود؟ و چندین سوال این چنینی دیگر.
بعد از ارزیابی فردی به سراغ انتخاب صندوق بروید. بهترین و کامل‌ترین روش برای انتخاب صندوق سهامی این است که آمار و ارقام عملکرد صندوق را بررسی کنید و صندوق‌ها را با هم مقایسه کنید. برای مقایسه صندوق‌های سهامی و دریافت گزارشات، می‌توانید به وب‌سایت آن صندوق مراجعه کنید. گزارش عملکرد صندوق‌ها مرتبا در آنجا منتشر می‌شود.
مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی
صندوق‌های سهامی مانند دو روی یک سکه هستند. بنابراین، احتمال ضرر یا سود در آن‌ها وجود دارد. به همین نسبت مزایا و معایب خاص خود را دارند. برخی از مزایای این صندوق‌ها عبارتند از:
۱) شفافیت مالی
صندوق‌های سهامی شفافیت مالی دارند و همیشه آخرین تغییرات قیمت را در پرتفوی خود اعلام می‌کنند.
۲) خداحافظی با صف خرید و فروش
اگر تجربه سرمایه‌گذاری در بورس را داشته باشید، حتما زمانی را به خاطر دارید که سهم‌ها روند نزولی به خود گرفتند و بسیاری از افراد برای فروش سهام خود در صف‌های طولانی فروش گیر کرده بودند. سهم‌ها روزبه‌روز کم ارزش‌تر می‌شدند و کسی نمی‌توانست آن‌ها را بفروشد.
یکی از مزیت‌های بسیار خوب صندوق‌های سهامی این است که دیگر هیچ نگرانی برای گیر افتادن در این صف‌ها نخواهید داشت زیرا عملکرد صندوق و وظایف بازارگردان صندوق به نحوی تنظیم شده است که می‌توانید واحدها را در یک روز کاری به فروش برسانید.
حالت عکسی هم وجود دارد، یعنی زمان‌هایی که بازار سبز رنگ است و صف‌های طولانی برای خرید بوجود می‌آید. در اینجا هم وظیفه بازارگردان صندوق این است که شما را از این صف‌ها نجات دهد و به شما سهم بفروشد.
۳) خرید و فروش آنلاین
به لطف اینترنت، این روزها دیگر نیازی به صف‌های طولانی در کارگزاری‌ها نیست و شما می‌توانید از طریق اپلیکیشن‌های موجود برای انجام خرید و فروش واحد صندوق‌های سرمایه‌گذاری خود به صورت آنلاین اقدام کنید. از این راه، هر فرد سرمایه‌گذار می‌تواند با تلفن همراه خود معاملهٔ خود را به سادگی انجام دهد.
۴) سرمایه‌گذاری با پول کم
صندوق‌های سرمایه‌گذاری این امکان را می‌دهند که شما با سرمایه کم وارد بورس شوید. صندوق سهامی از تجمیع دارایی‌های سهامداران تشکیل شده است. شما با وارد کردن سرمایه خرد از مزیت‌های سرمایه‌گذاری کلان بهره‌مند می‌شوید و می‌توانید رفته رفته سرمایه خود را افزایش دهید.
۵) نقد شوندگی بالا
صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقدشوندگی بالایی دارند و دارایی شما در دسترس خواهد بود. درکنار اینکه این صندوق‌ها ضامن نقدشوندگی هم دارند که ضمانت می‌دهند تحت هر شرایطی دارایی سهامداران نقد می‌شود.
چگونه در صندوق‌های سهامی سرمایه‌گذاری کنیم؟
اگر سن شما بالای ۱۸ سال است می‌توانید در صندوق‌های سهامی، سرمایه‌گذاری کنید. شما برای شروع باید کد بورسی دریافت کنید تا بتوانید سهم بخرید. شما می‌توانید به طور میانگین با حداقل ۵۰۰ هزار تومان سهم خریداری کنید.
ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی چقدر است؟
نمی‌توان برای ریسک این صندوق‌ها عدد مشخصی عنوان کرد چرا که همه‌چیز به نوسانات بازار سرمایه بستگی دارد اما میزان ریسک هر سرمایه‌گذاری به نگاه شما به امر سرمایه‌گذاری دارد؛ برای مثال اگر شما به دنبال سرمایه‌گذاری کوتاه مدت هستید و برای این موضوع هم خانه یا ماشین خود را فروخته‌اید، ریسک برای شما بالا خواهد بود.
در عوض اگر دید بلندی به این روش حفظ دارایی دارید و مازاد درآمد خود را وارد بازار کنید، همراه با ریسک، سود خواهید کرد. به عبارتی سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری پاداش قبول ریسک است.
کلام آخر
با کمی بررسی می‌توان متوجه شد که صندوق سرمایه‌گذاری سهامی نسبت به موارد مشابه مانند صندوق‌های با درآمد ثابت و صندوق سرمایه‌گذاری مختلط ریسک بیشتری دارند؛ البته که ریسک بیشتر به معنای احتمال سوددهی بیشتر است.
اگر تمایل به سرمایه‌گذاری در بورس دارید، اما زمان و دانش کافی در این زمینه ندارید، یکی از بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری برای شما صندوق سهامی سرو یا انار است.
سوالات متداول
صندوق سرمایه گذاری سهامی به صندوقی گفته می‌شود که بیشتر سبد آن را سهام شرکت‌های معتبر و پذیرفته شده در بورس تشکیل می‌دهد.
اگر شما فردی ریسک‌پذیر هستید و تمایل دارید با نوسانات بازار برای کسب سود همراه شوید، صندوق سهامی برای شما مناسب است.
عدد مشخصی برای بیان ریسک وجود ندارد و همه‌چیز به نوسانات بازار بستگی دارد. برای این روش سرمایه‌گذاری باید دید بلند مدت داشته باشید.